Q&A: Wat is nou eigenlijk Ferro-cement?

In onze verslagen hebben we het vaak over het punt dat Aditi gemaakt is van ferro-cement. Maar wat is ferro-cement? Nou, eigenlijk hetzelfde als gewapend beton, ijzer en cement, dus ja, ons zeilschip is gemaakt van beton. Nou zijn er vaak mensen die dan zeggen: Van beton? maar beton kan toch niet drijven! Ja, dat klopt, beton kan niet zomaar blijven drijven. Als je een brok beton in het water gooit zinkt het als een baksteen. Maar dat doet staal ook en daar worden toch heel veel schepen van gebouwd.

Vorm en waterverplaatsing

Maar goed, eerst dan een uitleg waarom ons ferro-cement schip toch kan blijven drijven. Een schip wordt zo ontworpen dat er een juiste balans is tussen vorm en waterverplaatsing. De waterverplaatsing is de ruimte die het schip inneemt in het water, maar water wil eigenlijk niet dat die ruimte wordt ingenomen en duwt dus net zo hard terug. Daarom maakt het niet uit of een schip nou van staal, kunststof of gewapend beton wordt gemaakt, als de vorm van het schip maar klopt. Nou is het natuurlijk wel zo dat een schip gemaakt van polyester (waar de meeste zeilboten van gemaakt zijn) veel lichter in gewicht is en zich sneller kan verplaatsen dan onze zware betonnen romp.

Hoe bouw je een schip van beton?

Het begint ermee dat ze aan de hand van het ontwerp het complete schip maken van fijnmazig kippengaas. Dan wordt er om de 40 centimeter een stalen buis die door het gaas getrokken die alles bij elkaar houdt. Dit frame van kippengaas en staal is de bewapening voor het speciale cement. Het cement wordt door twee man tegelijk over de bewapening gesmeerd, een aan de binnenkant en een aan de buitenkant. De romp is dan gemiddeld 3 centimeter dik. Het duurt langer dan een maand voordat het cement helemaal is uitgehard.

Voor en nadelen van ferro-cement

Voordelen van goed gebouwde ferro-cement schepen zijn de geringe onderhoudskosten en de lange levensduur in vergelijking met bijvoorbeeld staal. Het is wel belangrijk dat de bouwer zeer nauwkeurig werkt om scheurtjes of luchtbellen in het cement te voorkomen. Vooral de mortelsamenstelling en de manier waarop het cement tussen en op de bewapening is aangebracht.

Er zijn weinig nadelen, als het schip goed gebouwd is. Het grootste nadeel zijn de productiekosten. Tot in de jaren 70 werden er in Nederland aardig wat ferro-cement schepen gebouwd, maar de arbeidskosten werden te hoog en polyester nam de plaats in.